MBCL

Mindfulness & Heartfulness

Wanneer we mindfulness beoefenen leren we om bewust aanwezig te zijn bij het leven zoals het zich van moment tot moment aan ons voordoet. Maar hoe gaan we om met momenten die extra moeilijk en pijnlijk voor ons zijn? Dat is een uitdaging waar we allemaal voor komen te staan. We leven nu eenmaal in een kwetsbaar bestaan en krijgen vroeg of laat te maken met tegenslag, verlies van wat ons dierbaar is, ziekte en ouder worden.

De sleutel is dat we leren het leven niet alleen met mindfulness tegemoet treden, maar ook met ‘heartfulness’ – met een heartful mind en een mindful heart. Helaas zijn we al te vaak hard voor onszelf. We vinden dat we niet kwetsbaar mogen zijn, schamen ons en isoleren ons van anderen. We luisteren naar een innerlijke criticus, terwijl we een innerlijke helper nodig hebben. En als we niet goed voor onszelf zorgen, dan valt het ook niet mee om aan te voelen wat anderen nodig hebben.

Wat is compassie?

Compassie omvat enerzijds een gevoeligheid voor pijn en lijden, zowel van onszelf als van anderen, en anderzijds de bereidheid en moed om er wat aan te doen. Het is niet overmatig dienstbaar zijn aan anderen en jezelf verwaarlozen. Het is ook niet zwelgen in zelfmedelijden ten koste van anderen. Het is de weg ontdekken hoe zorg voor jezelf en zorg voor anderen hand in hand kunnen gaan.

Elk mens beschikt over het vermogen tot compassie, maar niet altijd heeft dit vermogen de kans gekregen tot bloei te komen. Gelukkig kan compassie door oefening groeien en dat is precies wat Mindfulness-Based Compassionate Living (MBCL) wil bieden.

Wat is MBCL?

Mindfulness-Based Compassionate Living (MBCL) is een compassietraining in acht wekelijkse sessies. Dit programma is ontwikkeld door Erik van den Brink en Frits Koster voor hen die al vertrouwd zijn met mindfulness-beoefening en de helende werking van mindfulness willen verdiepen met oefeningen in compassie.

MBCL is gebaseerd op een seculiere, wetenschappelijk gefundeerde visie op het belang van (zelf)compassie voor onze gezondheid en ons welzijn – fysiek, emotioneel en relationeel. Aanvankelijk werd MBCL in de geestelijke gezondheidszorg ontwikkeld en aangeboden aan cliënten met uiteenlopende problematiek. Al gauw bleek ook de waarde voor hulpverleners zelf.

Inmiddels blijken de toepassingsmogelijkheden van MBCL veel breder, niet alleen in de gezondheidszorg, maar ook in het onderwijs, op de werkvloer, in management en geestelijke verzorging - overal waar mensen wegen zoeken om stress, pijn en lijden te verlichten en te voorkomen, en gezonder en gelukkiger te leven.

MBCL is officieel erkend als 'vervolg' Mindfulness-Based Programma met een 'normale dosis' oefentijd door toonaangevende Mindfulness Verenigingen: de British Association of Mindfulness-Based Approaches (BAMBA), de Vereniging Mindfulness Based Trainers Nederland (VMBN), en de European Associations for Mindfulness (EAMBA).

In 2023 werd een internationale MBCL website gelanceerd: www.mbcl-international.net.

Voor wie is MBCL bedoeld?

Heb je gemerkt dat je baat hebt bij mindfulness-oefeningen, maar vind je het lastig deze te integreren in je dagelijkse leven? Blijven inzichten vaak in je hoofd hangen zonder dat ze deel worden van je leven (‘Ik snap het wel, maar voel het niet’)? Heb je last van hardnekkige patronen van zelfkritiek, jezelf terugtrekken of jezelf overvragen?

Vind je het lastig om een gezond evenwicht te vinden tussen het zorgen voor anderen en zorgen voor jezelf? Voel je je kwetsbaar of belast door levensomstandigheden – bijvoorbeeld vanwege je lichamelijke of psychische gezondheid, je familie, relaties of sociale situatie?

Is het antwoord op een of meer van deze vragen bevestigend, dan kan MBCL een waardevol geschenk zijn aan jezelf.

Bovendien kan MBCL waardevol zijn voor allen die gemotiveerd zijn om hun mindfulness beoefening te verdiepen met expliciete oefeningen in vriendelijkheid en compassie die bijdragen aan het welzijn van onszelf, elkaar en de planeet als geheel.

MBCL wil mensen verwelkomen in al hun diversiteit en niemand buitensluiten op grond van gender of ethnische, culturele of religieuze achtergrond.

Wetenschappelijk onderzoek

Er is veel onderzoek naar de heilzame effecten van mindfulness en zelfcompassie in het algemeen. Ook specifieke (zelf)compassietrainingen worden toenemend onderzocht. Het MBCL programma laat inmiddels in een groeiend aantal studies gunstige effecten zien – binnen en buiten de ggz, op locatie en online, in gecontroleerd en ongecontroleerd, kwantitatief en kwalitatief onderzoek.

Er zijn inmiddels drie Randomised Controlled Trials (RCT's) gepubliceerd:

  • MBCL na MBCT (Mindfulness-Based Cognitieve Therapie) bij mensen met terugkerende depressie bij de Radboud Universiteit, Nijmegen, Nederland;
  • een aangepast MBCL online programma bij mensen met een hoge mate van zelfkritiek bij de Universiteit van Bern, Zwitserland;
  • een korte online interventie met MBCL-oefeningen bij studenten bij de Universiteit van Bratislava, Slowakije.

Samenvattend, bevestigt het onderzoek tot nu toe dat na een MBCL-interventie:

  • mindfulness, zelfcompassie, kwaliteit van leven en veerkracht toenemen, en
  • depressie, zelfkritiek, angst en stressbeleving afnemen.